Zo bereid jij jezelf voor op de kraamtijd
Tijdens de zwangerschap ligt de focus vaak op de bevalling, terwijl de cruciale eerste maanden na de geboorte, ook bekend als het vierde trimester, soms onderbelicht blijven. Een gedegen voorbereiding op deze initiële fase met je pasgeborene is essentieel. Wij willen je helpen een duidelijk beeld te vormen van wat je kunt verwachten in die eerste drie maanden samen met je kindje.
De start van je kraamperiode is overweldigend; je hebt net een buitengewone levensgebeurtenis meegemaakt! Deze periode brengt veranderingen met zich mee voor je relatie en het lichaam van de moeder, en er is veel om aan te denken. Voor je baby is de ontmoeting met de ouders prachtig, maar de wereld is ook nieuw en vreemd, iets om bewust van te zijn.
Er zijn talloze onderwerpen om te verkennen. Veel praktische aspecten leer je van de kraamverzorgende, maar het gevoel en de dagelijkse realiteit van het leven met een nieuwe baby zijn complexer. Het visualiseren van die eerste maanden kan uitdagend zijn. Met goede voorbereiding kun je echter een realistisch beeld vormen van het vierde trimester. Als je weet hoe je in verschillende situaties kunt handelen, brengt dat rust, en die rust is onmisbaar.
Kraamzorg
Voor je bevalling is het belangrijk om kraamzorg te regelen. Elke vrouw is in principe gerechtigd op 49 uur kraamzorg bij borstvoeding en 45 uur bij flesvoeding, met mogelijk extra uren in speciale omstandigheden zoals bij een meerling of een keizersnede. Deze uren worden meestal over zes dagen verspreid. Rond de zevende maand van je zwangerschap heb je een intakegesprek met een kraamverzorgende van de organisatie waarbij je je hebt ingeschreven. Tijdens dit gesprek kun je je voorkeuren voor het aantal uren en specifieke behoeften aangeven. Onthoud dat je altijd om een andere kraamhulp kunt vragen als het niet klikt. Een goede relatie met je kraamverzorgende is enorm belangrijk voor een prettige kraamperiode.
verlof voor vaders en (tweede) moeders
Aanvankelijk was het slechts twee dagen, maar in 2019 werd dit uitgebreid naar een week betaald verlof, wat nog steeds opmerkelijk kort is. Vanaf 1 juli 2020 hebben partners, inclusief vaders en tweede moeders, recht op een extra vijf weken betaald verlof. Dit brengt het totaal op zes weken, waarbij de werkgever de eerste week volledig vergoedt. Voor de overige vijf weken vergoedt het UWV 70% van het loon. Dit biedt dus wat meer ruimte en rust!
(Borst)voeding
Of je nu kiest voor borst- of flesvoeding, het is een persoonlijke beslissing die veel emoties kan oproepen. Het streven is altijd het beste voor je kindje, en hoewel borstvoeding bekendstaat om zijn optimale voedingswaarde, is het niet per definitie de beste optie voor iedereen.
Voeding omvat meer dan alleen de voedingsstoffen; het gaat ook om aanraking, hechting, ontspanning en een band opbouwen. Mocht borstvoeding om bepaalde redenen niet passend zijn, dan biedt flesvoeding een prachtig alternatief waarbij deze essentiële elementen ook een rol spelen.
De keuze maken kan uitdagend zijn, en soms is het niet nodig om deze vooraf vast te leggen. Vaak ontdek je pas wat het beste werkt als je eenmaal in de situatie zit. Een goede voorbereiding kan het proces na de bevalling versoepelen. Overweeg het bijwonen van een borstvoedingsbijeenkomst, het lezen van relevante boeken, of het bekijken van tips van andere moeders op YouTube (of vraag advies op onze website van andere moeders).
Als je de voorkeur geeft aan flesvoeding, is het verstandig om vooraf met je kraamverzorgster te overleggen over een plan van aanpak, aangezien je lichaam waarschijnlijk melk gaat produceren na de bevalling.
Herstellen na een bevalling
Elke vrouw die een kind ter wereld brengt, heeft tijd nodig om te herstellen, waarbij rust essentieel is. Maar wat betekent ‘rust houden’ precies? Dit varieert per persoon en er is geen universele handleiding. Echter, er zijn enkele algemene richtlijnen:
- Wees attent op de signalen van je lichaam. Voel je pijn? Neem dan een pauze en verhoog je activiteiten geleidelijk.
- In de eerste zes weken postpartum wordt sporten over het algemeen afgeraden. Na een keizersnede heb je mogelijk nog meer tijd nodig, denk aan minstens acht weken, vanwege de buik en wondgenezing.
- Bescherm je buikspieren door ze te ontzien tot ze hersteld zijn, beweeg bijvoorbeeld alsof je nog steeds zwanger bent (zoals rollen op je zij voordat je opstaat).
- Schroom niet om hulp te vragen voor huishoudelijke taken of de zorg voor andere kinderen.
Naast rust nemen, zijn er andere belangrijke aspecten om op te letten. Dit doe je niet alleen zelf, maar wordt ook gecontroleerd door de kraamzorg en verloskundige. Hier zijn enkele cruciale punten:
Bloedverlies
Na de bevalling blijft er een wond in de baarmoeder achter op de plek waar de placenta zat. De baarmoeder trekt samen om deze wond zoveel mogelijk te sluiten. Om te zorgen dat je niet te veel bloed verliest, wordt na de geboorte en gedurende de kraamweek regelmatig gecontroleerd of je baarmoeder voldoende samentrekt. Desondanks ervaart elke vrouw die net bevallen is een periode van bloedverlies. Aanvankelijk is dit helderrood, maar het verandert geleidelijk naar bruin. Dit bloedverlies neemt af in de eerste weken na de bevalling en zou ongeveer zes weken na de geboorte moeten ophouden.
Wonderverzorging
Scheuren tijdens de bevalling is iets dat soms gebeurt, variërend van oppervlakkige huidschade (eerstegraads) tot diepere schade aan huid en spierweefsel (tweedegraads) en zelfs de kringspier (derdegraads). De ervaring van hechtingen verschilt: sommigen merken er weinig van, terwijl anderen meer ongemak ervaren. De kraamverzorgende zal dagelijks de genezing van de wond controleren. Bij aanzienlijke pijn kan een pijnstiller helpen.
Voor wie vaginale hechtingen heeft, kan het spoelen met water of kamille-extract tijdens het urineren verlichting bieden, aangezien urine een branderig gevoel kan veroorzaken. Het plaatsen van een speciale perineumspuit of bidon naast het toilet stelt je in staat de urine te verdunnen tijdens het plassen, wat het proces comfortabeler maakt.
Nummer een en twee
Tijdens de eerste week na de bevalling is het regelmatig legen van je blaas erg belangrijk. Dit bevordert de samentrekking van je baarmoeder en helpt deze terug te zakken onder het schaambot, een proces dat involutie wordt genoemd, en helpt ook bij het verminderen van bloedverlies. We adviseren daarom om na de bevalling ongeveer elke drie uur te plassen. Het is belangrijk dat je zelfstandig kunt plassen en voelt wanneer je moet, maar let ook op of je blaas volledig leegt.
Je darmen moeten ook weer op gang komen. Het kan een paar dagen duren voordat je darmen weer actief zijn na de bevalling, wat kan resulteren in een paar dagen zonder ontlasting. Dit kan de ontlasting die nog in je darmen zit harder maken. Daarom is het belangrijk om vezelrijk te eten en veel te drinken tijdens je kraamperiode. Druk zetten tijdens de stoelgang kan spannend zijn na de geboorte, vooral na een keizersnede. In dat geval kun je zachtjes tegendruk geven op je buik om de wond enigszins te ondersteunen.
Accepteer hulp
Ben je het type vrouw dat denkt direct weer alles aan te kunnen zodra je je beter voelt? Veel vrouwen geloven dat ze alles zelf moeten doen en niet mogen klagen, vooral omdat ze het geschenk van een gezonde baby hebben ontvangen. Natuurlijk is dat geweldig, maar jouw gezondheid en herstel zijn net zo belangrijk! De komst van een baby is ook voor je partner een grote aanpassing, of het nu om het eerste of derde kindje gaat. Als iemand hulp aanbiedt, accepteer die dan in plaats van te denken dat je het allemaal zelf wel aankunt. Extra ondersteuning bevordert niet alleen jouw herstel, maar geeft je partner ook de kans om zich aan te passen aan de nieuwe levensfase.
Voedsel om sneller te herstellen
Smoothies zijn rijk aan vitamines en mineralen, wat ze op het eerste gezicht een uitstekende keuze maakt voor herstel na de bevalling. Echter, het is beter om ze een tijdje te vermijden. Ze worden vaak koud geserveerd en bevatten rauwe groenten, wat veel energie vergt van je lichaam om te verteren. Energie die je in de kraamperiode liever gebruikt voor herstel.
Wat is dan wel aan te raden? Kies voor warme of lauwwarme maaltijden. Groenten en kruiden in aardetinten zijn bijzonder voedzaam en bevorderlijk voor je herstel. Denk aan ingrediënten zoals pompoen, zoete aardappel, gember en kurkuma. Het is ideaal als iemand deze maaltijden vers voor je kan klaarmaken. Ook kan het voorbereiden van maaltijden tijdens je zwangerschap helpen om rust te brengen in je kraamperiode.
Blijf op de hoogte
Mis geen enkel artikel meer, schrijf je in en blijf op de hoogte!
About the Author: Michelle Marits
[…] Checklist bevalling en kraamtijd […]