Gevoelige en pijnlijke tepels worden vaak in verband gebracht met zwangerschap, maar dit is niet altijd de oorzaak.

Hoewel gevoelige tepels een vroeg symptoom van zwangerschap kunnen zijn, hebben sommige vrouwen hier regelmatig last van, ongeacht zwangerschap. Dit kan behoorlijk vervelend zijn en verschillende oorzaken hebben.

Gevoelige tepels kunnen zich uiten door pijn, branderigheid, jeuk of veranderingen in kleur of vorm. Er is altijd een onderliggende oorzaak voor deze symptomen. Vaak zijn ze onschuldig, maar het is belangrijk om ze in de gaten te houden en indien nodig actie te ondernemen.

Eerste symptoom zwangerschap

Bij veel vrouwen zijn gevoelige tepels en borsten een van de eerste symptomen van zwangerschap. Vaak merk je deze verandering al voordat je een zwangerschapstest hebt gedaan.

Gevoelige of grotere borsten en tepels kunnen al binnen twee weken na de bevruchting merkbaar zijn.

De gevoeligheid wordt veroorzaakt door de hormonen progesteron en oestrogeen. Deze hormonen zorgen ervoor dat de melkklieren gaan groeien, wat de gevoeligheid in je borsten en tepels tot gevolg heeft. Meestal neemt deze gevoeligheid na het eerste trimester af.

Gevoelige en pijnlijke tepels borstvoeding

Na de geboorte van je baby komt de melkproductie op gang. De eerste dag komt er meestal alleen wat colostrum uit je tepels, maar daarna neemt de productie snel toe. Dit kan leiden tot gevoelige en pijnlijke borsten en tepels.

In het begin ervaren veel moeders een prikkelend gevoel in de tepels wanneer de baby begint te drinken, ook wel de toeschietreflex genoemd. Dit gevoel wordt meestal minder intens naarmate je langer borstvoeding geeft.

Andere oorzaken van gevoelige of pijnlijke tepels kunnen tepelkloven zijn. Tepelkloven ontstaan vaak doordat je baby niet goed is aangelegd tijdens het drinken. Vraag daarom altijd om hulp van je kraamverzorgende wanneer je begint met borstvoeding.

Als je last hebt van tepelkloven, zorg dan dat je een goede zalf in huis hebt om te voorkomen dat het erger wordt en om je tepels sneller te laten genezen.

Andere oorzaken gevoelige en pijnlijke tepels

Er kunnen meerdere oorzaken zijn voor gevoelige en pijnlijke tepels waaronder:

Menstruatie

Hormonale veranderingen zijn vaak de oorzaak van gevoelige of pijnlijke tepels. Veel vrouwen ervaren deze symptomen rond hun menstruatie. De mate van gevoeligheid kan variëren per maand en per persoon. Terwijl sommige vrouwen nauwelijks klachten hebben, kunnen anderen juist meer last ervaren. De extra gevoeligheid hoeft niet altijd pijnlijk te zijn; soms kan het juist prettig aanvoelen. Als je het aangenaam vindt, geniet ervan en laat je partner je borsten verwennen.

Verkeerde BH

Een verkeerde bh kan ook leiden tot pijnlijke tepels en borsten. De stof van de bh kan langs de tepels schuren en irritatie veroorzaken. Hoewel kanten bh’s mooi kunnen zijn, zijn ze niet altijd comfortabel voor je tepels. De juiste bh-maat is eveneens cruciaal. Een te strakke bh kan ongemak veroorzaken, terwijl een te losse bh onvoldoende ondersteuning biedt. Als je twijfelt over je bh-maat, bezoek dan een lingeriewinkel om je juiste maat te laten bepalen. Dit is vooral belangrijk tijdens en na de zwangerschap, omdat je borsten dan vaak van grootte veranderen.

Mastitis

Mastitis is een ontsteking of infectie van de melkbuisjes in je borst, wat leidt tot een pijnlijke borstontsteking. Dit komt vaak voor bij vrouwen die borstvoeding geven. Symptomen zijn onder andere een rode gloed op de borst, warmte, pijn en soms afscheiding uit de tepel. Mastitis kan meestal snel worden behandeld met antibiotica, dus neem contact op met je huisarts als je deze symptomen ervaart.

Tepeleczeem of schimmelinfectie

Huidaandoeningen zoals tepeleczeem of een schimmelinfectie kunnen veel pijn veroorzaken, evenals jeuk en een branderig gevoel. Schurende kleding en synthetische stoffen kunnen deze problemen verergeren. Controleer je kleding voordat je overstapt op crèmes. Gelukkig zijn zowel tepeleczeem als schimmelinfecties goed te behandelen.

Borstkanker

Gevoelige of pijnlijke tepels kunnen soms een teken zijn van borstkanker. Let op de volgende symptomen en neem bij twijfel direct contact op met je huisarts:

• Veranderingen in gevoel: De borst en tepel kunnen dik en warm aanvoelen, zoals een sinaasappelschil, met puntjes in de huid. Een verdikking of knobbel in de borst of onder de oksel is ook een reden om je huisarts te raadplegen.
• Veranderingen in uiterlijk: De tepel kan ingetrokken raken of opzwellen. De huid van de borst kan verdikken en kleine puntjes kunnen zichtbaar worden. Ook kan de borst van grootte of vorm veranderen zonder duidelijke reden. Roodheid, schilfertjes of plekken die op eczeem lijken zijn eveneens tekenen om op te letten.
• Afscheiding: Bruin, bloederig, waterig, groen of melkachtig vocht uit de tepel als je niet zwanger bent of net bevallen bent, is een signaal om medische hulp te zoeken.

Verlichten van pijn in tepels

Meestal ervaar je pijnlijke tepels en borsten tijdens de zwangerschap of in de periode dat je borstvoeding geeft. Hier zijn enkele tips om het ongemak te verzachten. Hoewel de oorzaak van de pijn – zwangerschap of borstvoeding – niet weggenomen kan worden, kunnen deze adviezen helpen de klachten te verlichten:

• Kou: Kou kan helpen tegen stuwingspijn of zere tepels. Een goede tip is om zoogkompressen in de vriezer te leggen en deze vervolgens op je borsten te leggen.
• Goede bh: Een goede bh is essentieel bij gevoelige en zere tepels. Kies een model dat goed ondersteunt, geen randjes heeft die de tepels kunnen irriteren en niet gemaakt is van schurende stof. Als je ondanks een zachte bh toch last blijft houden van een schurend gevoel, kun je overwegen om je tepels in te vetten met tepelzalf.
• Massage en aanraking: Gevoelige borsten en tepels reageren anders op aanraking. Bespreek daarom met je partner wat wel en niet prettig voelt. Een borstmassage kan fijn zijn, maar het is ook mogelijk dat elke aanraking onprettig is.
• Was je borsten met water: Je tepels maken zelf vet aan dat ze beschermt. Wanneer je je borsten met zeep wast, verwijder je deze natuurlijke bescherming. Gebruik daarom alleen water.
• Wees lief voor je tepels: Droog ze niet ruw af en laat ze bij voorkeur aan de lucht drogen, bijvoorbeeld na het voeden.