Om 5:30 uur kan het zomaar zijn dat je peuter al naast je bed staat te roepen: “Mama, papa, ik ben wakker!” Terug naar dromenland is dan geen optie meer; je kind is klaarwakker. Vaak lijkt er dan niets anders op te zitten dan zelf ook maar op te staan. Maar er zijn wel degelijk strategieën om dit moment nog even uit te stellen.
Constant te vroeg opstaan met je peuter kan behoorlijk uitputtend zijn. Uitslapen zit er niet in als je kleine kinderen hebt, maar misschien is iets langer slapen dan 5:30 uur toch mogelijk. Met de juiste benadering en een beetje geduld kun je proberen de wektijd van je peuter (en daarmee ook jouw eigen wektijd) iets naar achteren te schuiven.
Mogelijke oorzaken
Om te beginnen is het belangrijk om te onderzoeken waarom je peuter zo vroeg ontwaakt. Diverse factoren kunnen hieraan bijdragen, zoals:
- Honger of dorst bij je kind.
- De slaapkamer van je kind is te licht.
- Geluiden van buiten maken je kind wakker.
- Je kind heeft het koud.
- Nare dromen of angst zorgen voor licht of onrustig slapen.
- Overdag slaapt je kind niet goed of onvoldoende.
- Een te laat bedtijd; paradoxaal genoeg kan dit ervoor zorgen dat een peuter eerder wakker wordt.
- Een medische reden, zoals een verstopte neus, oorpijn, buikpijn, constipatie of wellicht slaapapneu.
- Je kind ervaart een slaapregressie, wat inhoudt dat er tijdelijke perioden van slecht slapen voorkomen. Sommige kinderen hebben hier meer last van dan anderen.
Mogelijke oplossingen
Zorg voor een goede nachtrust voor je peuter door de volgende stappen te overwegen:
- Verduister de kamer: Als het vroeg licht wordt, kunnen verduisterende gordijnen helpen. Bij logeren of vakantie kun je tijdelijk kranten gebruiken voor de ramen. Vermijd vuilniszakken wegens het risico op warmteaccumulatie en mogelijk barsten van het raam.
- Regel een aangename kamertemperatuur: Zorg ervoor dat je peuter het niet te koud of te warm heeft. Een slaapkamer hoort tussen de 16-18 graden te zijn met frisse lucht door een open raampje. Een 4-seizoenen slaapzak kan geschikt zijn voor elke weersomstandigheid.
- Eetpatroon voor het slapengaan: Zorg dat je kind voldoende eet overdag maar vermijd zware maaltijden vlak voor bedtijd. Dit kan ongemak en onrustige slaap veroorzaken.
- Minimaliseer omgevingsgeluid: Overweeg het gebruik van een white noise apparaat om externe geluiden, zoals vroege vogels of de krantenbezorger, te maskeren.
- Veilige en comfortabele slaapkamer: Inspecteer de slaapkamer door de ogen van je peuter. Aanpassingen zoals het verwijderen van schaduwveroorzakende objecten of het sluiten van kastdeuren kunnen bijdragen aan een gevoel van veiligheid.
Door deze tips te volgen, help je je peuter om ‘s ochtends later wakker te worden of om terug in slaap te vallen als hij toch vroeg ontwaakt. Dit kan jou ook meer rust geven.
Tips om je peuter te leren uitslapen
Als je peuter consequent te vroeg opstaat, zelfs wanneer de kamer donker en comfortabel is en hij goed slaapt overdag, overweeg dan deze strategieën:
- Later opstaan aanmoedigen: Probeer geleidelijk het tijdstip waarop je kind opstaat uit te stellen door hem in bed te laten blijven tot 6:00 uur en dit elke paar dagen met 10 minuten te verlengen.
- Reageer rustig en saai: Als je kind roept of huilt, reageer dan kalm, houd de kamer donker, praat zachtjes en wees kortaf. Dit helpt je kind te begrijpen dat het nog te vroeg is.
- Stel het ontbijt uit: Vermijd onmiddellijk na het opstaan te ontbijten. Probeer dit uit te stellen tot een later, vast tijdstip in de ochtend.
- Wees consistent: Kies één manier van reageren als je kind te vroeg wakker wordt. Dit biedt duidelijkheid en voorspelbaarheid.
- Licht verschonen en terug naar bed: Als je kind vroeg wakker wordt door een volle luier, verschoon hem dan bij weinig licht en leg hem terug in bed met de boodschap dat het nog nacht is.
- Handhaaf het middagslaapje: Als je kind overdag onvoldoende slaapt, kan dit zijn nachtrust beïnvloeden. Zorg voor voldoende rust overdag, maar houd ook middagslaapjes in stand tot je kind deze niet meer nodig heeft.
- Let op bedtijd: Zowel te laat als te vroeg naar bed gaan kan het slaappatroon verstoren. Zoek naar tekenen van vermoeidheid bij je kind en houd een consistente bedtijd aan.
- Blijf op de eigen kamer: Bij oudere peuters kun je afspreken dat ze bij vroeg wakker worden nog even op hun kamer blijven en zelfstandig spelen of een boekje lezen tot jij ze komt halen.
- Gebruik een kinderwekker: Een kinderwekker met een visuele indicator (zoals ogen open of dicht) kan je peuter helpen begrijpen wanneer het tijd is om op te staan. Begin met korte periodes en bouw dit langzaam op.
Door deze aanpakken te combineren en geduld te hebben, kun je mogelijk bereiken dat je peuter ‘s ochtends wat langer slaapt of rustig op zijn kamer blijft tot het tijd is om op te staan.
Heb geduld
Houd vast aan één strategie en geef deze tijd om te werken. Het kan even duren voordat je peuter begrijpt wat er van hem verwacht wordt. Als je kind al een tijdje gewend is vroeg op te staan, zal het enige tijd vergen om aan een nieuwe routine te wennen.
Als geen van de voorgestelde tips resulteert in langere slaaptijden voor je kind, zijn er een paar wegen die je kunt bewandelen: accepteer de situatie (en herinner jezelf eraan dat dit slechts een tijdelijke fase is) of zoek externe ondersteuning. Overleg met je consultatiebureau of overweeg de expertise van een kinderslaapdeskundige in te roepen.
